Cây chè dây được biết đến là một loại dược liệu quý với nhiều tác dụng hữu ích đối với sức khỏe. Vậy cụ thể loài cây này có đặc điểm gì? Tác dụng của nó ra sao và có lưu ý nào khi sử dụng không.
1. Chè dây có những đặc điểm gì?
Chè dây còn được gọi bằng một số cái tên khác như trà dây, thau rả, bạch liễm,… Trong khoa học, nó thuộc họ Nho (Vitaceae) và sở hữu tên gọi là Ampelopsis cantoniensis (Hook. et Arn.) Planch.
Đây là một loại cây dây leo có phần thân và cành hình trụ, cứng cáp. Thông thường, loại cây này thường bị nhầm sang cây Dây chè (Vernonia andersonii C.B.Clarke) thuộc họ Cúc.
Tuy nhiên, cây chè dây sở hữu một số đặc điểm cụ thể như sau:
– Có ở nhiều nơi như Việt Nam, Lào, Ấn Độ, Trung Quốc hay Inđônêxia. Tại nước ta, nó thường mọc hoang dại theo bụi ở các địa điểm như Lào Cai, Hòa Bình, Quảng Ninh, Nghệ An,…
– Cây ưa sáng và ưa ẩm, leo và mọc lên trên các loại cây bụi hoặc cây gỗ nhỏ ở các vùng đồi, bờ nương rẫy hay ở ven rừng.
– Thời gian ra hoa thường vào tháng 6 đến tháng 7 và có quả ở thời điểm tháng 9 đến tháng 10. Hoa màu trắng mọc theo từng chụm, trong khi quả sẽ có màu đỏ và chuyển dần sang màu đen khi chín.
– Có thể tiến hành thu hoạch quanh năm, nhưng tốt nhất là thời gian từ tháng 4 đến tháng 10 vào lúc cây chưa ra hoa.
– Phần toàn thân, lá cành và cả rễ của cây đều là bộ phận có thể thu hoạch về để sử dụng.
Cây chè dây có đặc điểm là ưa sáng, ưa ẩm
2. Cây chè dây có thành phần hóa học ra sao?
Về thành phần hóa học, trong loại dược liệu này có sự góp mặt chủ yếu của:
-
Flavonoid: có hàm lượng toàn phần là 18.15% với 2 dạng tồn tại bao gồm aglycon và glycosid.
-
Tanin.
-
Hai loại đường: Rhamnose và Glucose.
Trong khi đó, phần rễ cây cũng chứa ampelopsin và myricetin. Ngoài ra, nó cũng không chứa các hoạt chất có độc gây nguy hại.
3. Tác dụng của cây chè dây như thế nào?
Vậy thì tác dụng của chè dây như thế nào? Có thật sự hữu ích không? Cụ thể, đây là một loại dược liệu tự nhiên sở hữu các tác dụng như sau:
– Giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể.
– Với sự hiện diện của flavonoid giúp chống lại sự oxy hóa, ức chế các tế bào xấu phát triển và dập tắt đi sự phát triển của các gốc tự do.
– Góp phần trong việc điều trị các tình trạng bệnh lý như đau dạ dày, viêm loét dạ dày, viêm loét tá tràng hay viêm hang vị dạ dày.
– Kháng viêm, làm vết loét dạ dày liền lại, tiêu diệt vi khuẩn HP và giúp phục hồi chức năng của dạ dày.
– Hỗ trợ cải thiện các triệu chứng liên quan như ợ hơi, ợ chua, đau rát thượng vị, đau bụng.
Chè dây có thể hỗ trợ việc điều trị tình trạng đau dạ dày
– Giúp an thần, cải thiện và góp phần “giải quyết” tình trạng mất ngủ.
– Giúp duy trì sự ổn định huyết áp, có thể đóng góp vào quá trình điều trị huyết áp cao.
– Giải độc gan, hỗ trợ quá trình điều trị các bệnh lý liên quan đến gan như viêm gan.
– Chữa cảm, đau họng cũng như trị mụn nhọt, mẩn ngứa hoặc nổi rôm nóng ở trong người.
– Có thể giúp cầm máu khi dùng phần lá cây để đắp bên ngoài vết thương.
– Giúp đẩy lùi tình trạng viêm răng lợi khi súc miệng với nước sắc loại cây này hằng ngày.
4. Sử dụng cây chè dây có cần lưu ý gì không?
Để việc sử dụng chè dây thật sự có hiệu quả, bạn có thể “bỏ túi” thêm một số các thông tin sau đây.
4.1. Cách sử dụng như thế nào?
Về cách sử dụng, loại dược liệu này có thể được dùng làm thuốc với liều từ khoảng 10g đến 50g mỗi ngày.
Bạn có thể dùng dạng tươi hoặc khô nấu nước để uống tương tự như chè giúp thanh nhiệt cơ thể, uống riêng hoặc kết hợp cùng các vị thuốc khác.
Trong đó, khi đã được sao khô, nó có thể để được lâu và sử dụng uống trong khoảng thời gian dài mỗi ngày hoặc bất cứ lúc nào có nhu cầu.
Có thể dùng chè dây tươi để nấu nước uống
4.2. Đối tượng nào nên sử dụng?
Với các tác dụng mà chè dây đem lại, các đối tượng sau nên sử dụng loại dược liệu này để đóng góp vào việc cải thiện các tình trạng sức khỏe. Theo đó, đó là những người:
– Gặp các triệu chứng ợ chua, ợ hơi một cách thường xuyên.
– Bị trào ngược dạ dày.
– Phải đối diện với các vấn đề bệnh lý liên quan như viêm loét dạ dày, hành tá tràng hay bị nhiễm khuẩn HP.
4.3. Chữa bệnh bằng cách sử dụng chè dây có cần lưu ý gì không?
Mặc dù có nguồn gốc từ thiên nhiên với nhiều tác dụng hữu ích, nếu bạn có ý định chữa bệnh với việc dùng chè dây thì cũng cần quan tâm đến các vấn đề bao gồm:
– Biết cách sử dụng đúng, tránh dùng với một liều lượng vượt quá 70g mỗi ngày.
– Không dùng nước sắc loại dược liệu này khi đã để qua đêm để hạn chế bị đầy bụng, tiêu chảy.
– Các trường hợp bị huyết áp thấp nên tránh sử dụng chè dây, đặc biệt là trong thời điểm vào lúc đói.
– Sử dụng sản phẩm dược liệu đảm bảo về nguồn gốc và độ an toàn đến từ các địa chỉ uy tín cao.
– Không nên tự ý sử dụng hoặc áp dụng theo các bài thuốc kinh nghiệm dân gian được chia sẻ nếu chưa hiểu rõ lợi và hại của chúng hoặc khi bác sĩ chưa đưa ra chỉ định. Thay vào đó, nếu muốn sử dụng, hãy tham vấn lời khuyên của bác sĩ để nắm được chính xác tình trạng sức khỏe của bản thân cũng như biết được mình có nên dùng loại dược liệu đó hay không.
Tham khảo sự tư vấn từ bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng chè dây
Tóm lại, chè dây là một loại dược liệu có nhiều công dụng tuyệt vời trong điều trị một số bệnh nếu sử dụng đúng cách. Vì thế, trong trường hợp có nhu cầu sử dụng chè dây, bạn cần chắc chắn đã có sự tìm hiểu kỹ lưỡng về đặc điểm, công dụng, cách dùng cũng như một vài lưu ý liên quan. Tuyệt đối không nên có sự chủ quan và sử dụng tùy tiện có thể gây tác dụng ngược cho sức khỏe.